عرضه خودرو در بورس و نتایج مثبت آن

اقتصاد خودرو-خودرو به عنوان کالایی مصرفی در سالهای اخیر به دلیل نوسانات قیمت و بویژه تفاوت های بسیار میان قیمت کارخانه و بازار به کالایی سرمایه ای مبدل شده است. تورم و برخی مشکلات اقتصادی در کنار تشدید دلال بازی در بازار خودرو، سرمایه بخشی از جامعه را نیز به سمت خود سوق داده است و در کنار سکه و طلا به یکی از بازارهای مهم سرمایه گذاری تبدیل شده، بویژه اینکه ریسک پذیری و برخی نوسانات ناگهانی در بورس مردم را بیشتر به سمت این بازار سوق داده است. در این میان این مسئله از یک سو موجب شده تا خریداران حقیقی خودرو به عنوان مصرف کننده نتوانند دسترسی آسان و به صرفه ای به خودرو داشته باشند و از سوی دیگر بخش دلالان به شدت در این بازار آشفته به کسب درآمدهای هنگفت پرداخته اند که نتیجه آن نیز بی عدالتی در حوزه خودرویی و نیز سوداگری دلالان و البته ضربه وارد شدن به اقتصاد مولد کشور شده است.

در چارچوب مقابله با این وضعیت طرح های متعددی در سالهای گذشته اجرا شده است که از آن جمله طرح قرعه کشی با دوره های زمانی سه ماهه و یک ساله بوده است. روشی که هر چند تا حدودی مانع سوداگری در بازار و شناخت مصرف کننده واقعی شده اما در نهایت به دلیل پایین بودن میزان تولید و نیز نفوذ دلالان در این روند عملا نتوانست کارایی لازم را داشته باشد.

در همین حال تفاوت شدید میان قیمت بازار و کارخانه ابعاد جدیدی از دلال بازی را ایجاد نمود. در حالی در این میان هم تولید کننده و هم مصرف کننده حقیقی متضرر  این روند بوده اند که طی ماه های اخیر بر اساس تدابیر وزارت صمت و بورس کالا، عرضه برخی مدل های خودرویی در بورس کالا آغاز شده است. بر اساس این طرح، خودور با قیمت پایه در بورس ارائه و بر اساس میزان تقاضا و قیمت گذاری مشتری در نهایت قیمت نهایی آن مشخص و در اختیار خریدار قرار می گیرد.

اجرای این طرح که خودروسازانی همچون سایپا و ایران خودرو از پیشگامان آن بوده اند در چارچوب عرضه خودرو با یک کد ملی و کد بورسی می باشد و در نتیجه خریدار یک مرتبه می تواند از این عرضه برخوردار شود.

نگاهی بر کارنامه چند ماهه فروش خودرو در بورس کالا نشان می دهد که از چند بعد قابل توجه است. نخست آنکه دسترسی خریدار واقعی به کالا آسان بوده و افراد می توانند بدون پیچ و خم های دلال بازی بازار، خودرو مورد نظر خود را انتخاب و در روندی عادلانه خریداری نماید. دوم آنکه بورس کالا هر چند که بر اساس پایه قیمت صورت می گیرد اما در نهایت این مصرف کننده است که قیمت نهایی را در فرآیندی منصفانه تعیین می کند. فرآیندی که گاه قیمت ها را از قیمت عرضه اولیه پایین تر آورده و این دقیقا همان رعایت حقوق مصرف کننده است. با توجه به آنکه قیمت ها در بورس گاه از کارخانه بیشتر و از بازار کمتر می باشد برای تولید کننده و مصرف کننده مقرون به صرفه است، لذا عرضه خودرو در بورس امری منطقی و مرود تایید خریدار و فروشنده است.

با توجه به روند مذکور می توان گفت که در میان مدت و بلند مدت با رفع برخی نواقص موجود، بورس کالا می تواند مولفه ای باشد برای کاهش قیمت ها که با تحقق وعده های خودروسازانی همچون سایپا و ایران خودرو برای ارتقای کیفیت می تواند زمینه رضایت کامل مشتریان را فراهم سازد.

سوم آنکه امروز درد بزرگ بازار خودرو را دلالان و سوداگرانی تشکیل می دهند که برای سود بیشتر به حباب سازی در بازار می پردازند. با توجه به اینکه بورس جایگاهی برای قیمت گذاری منطقی و عقلانی است این فرآیند می تواند حباب های ایجاد شده در بازار را از میان برده و قیمت ها را به واقعیت نزدیک تر سازد.

در مجموع با توجه به آنچه گفته شد می توان گفت که رویکرد خودروسازان داخلی به ارائه خودرو در بورس مولفه ای مهم برای مدیریت و سامان دادن به بازار خودرو می باشد که رضایت تولید کننده و مصرف کننده را به همراه خواهد داشت. در این فرآیند آنچه مورد توجه است واقعی شدن قیمت هاست که در کنار ارتقای کیفیت خودروها می تواند بازار خودرو ایران را به یکی از بازارهای سالم و تاثیرگذار در رقابتهای جهانی مبدل سازد. روندی که خودروسازان داخلی بویژه در دولت سیزدهم در مسیر آن گام برداشته که پایان دادن به خودروهای ناقص، توجه به بخش قطعه سازی با رویکرد به دانش بنیان ها و در نهایت عرضه محصولات در بورس کالا در این چارچوب قابل توجه است.

*زهرا واثق نیا

لینک کوتاه خبر : https://eghtesadkhodro.com/?p=34860