رونمایی زودهنگام کراس اوور «ری را» توسط وزیر صنعت و معدن؟/ از برعکس شدن وعده افزایش تولید خودرو تا کپی کاری ایران خودرو

اقتصاد خودرو– روز یک شنبه 5 تیر 1401 یک خودروی جدید ایران خودرو (کراس اوور ری را) که هنوز مراحل تست های مختلف خودرویی را نگذرانده، با حضور سیدرضا فاطمی امین، رونمایی شد. تاکید فاطمی امین به عنوان وزیر صنعت و معدن، در مراسم رونمایی این بود که این خودرو کامل بوده و بعد از انجام تست های مختلف، تولید آن در سال 1402 شروع می شود.

این در حالی است که برخی، از کپی کاری خودروی «ری را» از برندهای هیوندای (کُنا)، پورشه (ماکان) و دانگ فِنگ (لاماری ایما) انتقاد کرده و برخی هم از این رونمایی در کشاکش استیضاح وزیر صنعت و معدن ، انتقاد کرده و آن را تلاش فاطمی امین برای دستاوردسازی در روزهای قبل از استیضاح می دانند.

در گفت و گوی «اقتصاد خودرو» با مهندس امیر رشیدمهرآبادی – کارشناس حوزه خودرو و مشاور کسب و کار– رونمایی از خودروی تکمیل نشده کراس اوور «ری را» و موضوع کپی کاری این خودرو، بررسی شده است.

*****

*قرار بر این بود که آقای فاطمی امین، وزیر صنعت و معدن استیضاح شود و در این میان، یک دفعه رونمایی خودروی کراس اوور شرکت ایران خودرو مطرح شد و در روز یک شنبه 5 تیر ماه جاری با حضور وزیر صنعت و معدن رونمایی آن اتفاق افتاد. آقای فاطمی امین، در مراسم رونمایی اعلام کردند که تا اواخر شهریور امسال آزمون های جاده ای خودروی ری را، انجام می شود و تا پایان امسال آزمایش ها کامل خواهد شد.

همچنین گفتند که تولید این خودرو از اوایل سال 1402 تولید می شود. بعد از انتشار خبر و فیلم این رونمایی، انتقاداتی در این زمینه مطرح شد. جنابعالی به عنوان کارشناس، این رونمایی را چگونه دیدید و اتفاقات مربوط به آن را چطور ارزیابی می کنید؟

 

-ما می توانیم از جنبه های بازار، تکنولوژی، بازار شناسی، بازاریابی و نقد خودرو، اظهار نظر کنیم. در حالی که سمت و سوی سیاسی هر افتتاحی مثل افتتاح اتوبان تهران- شمال یا غیره، در حوزه تخصصی ما نیست. ما می توانیم بازار شناسی کنیم، می توانیم آینده بازار را تحلیل کنیم و راجع به بازار امروز، شرایط واردات و شرایط تولید صحبت کنیم ولی هر اتفاق خوب یا بدی می تواند توسط رسانه ها جهت گیری شود.

گاهی برخی رسانه ها همسو با یک فرد خاص هستند و آنها می توانند نقاط قوت را برجسته کنند و البته هر فردی، مخالفان خودش را دارد. می شود سمت و سوی سیاسی به هر موضوع داد و حتی به اصحاب قدرت جهت گیری داد.

ما جنبه ای که می توانیم در مورد آن صحبت کنیم عمدتاً راجع به محصولات این شرکت خودروسازی است و این که آیا می تواند آینده ای داشته باشد. در مورد این که این رونمایی، طبق چه برنامه ریزی خاصی انجام شده، باید بگویم ما پروتکل رونمایی این خودرو را به طور شفاف نداشته ایم و دسترسی به آن نداریم.

یک فرد در مقام وزیر، حتی برای یک بازدید یا سفر استانی، نیاز به هماهنگی های قبلی دارد. تیم محافظ و تیم هماهنگی و حتی مسیر تردد وزیر باید از قبل هماهنگ شود. پس نمی شود تنها به دلیل استیضاح وزیر صنعت و معدن، به این رونمایی سمت و سوی سیاسی داد.

 

*آقای فاطمی امین، اعلام کردند که آزمون های جاده ای خودروی «ری را» تا شهریور امسال انجام می شود. وقتی که این خودرو چنین وضعی دارد و هنوز آماده تولید نیست، آیا باید مراسم رونمایی این خودرو برگزار می شد؟

 

-معمولاً طرح های مفهومی از زمانی که تعریف می شود تا زمان رونمایی، یک تلورانس زمانی دارند. به دلیل این که از فرآیند طراحی تا فرآیند تست جاده ای، مراحلی طی می شود که حتی شرکت های بزرگ خودروسازی هم نمی توانند زمان دقیقی را برای آن تعیین کنند.

وقتی این فرآیند تحقیقاتی تمام می شود و به رونمایی می رسد، معمولاً نمونه های سمپل را می آورند. نمونه های سمپل (الگو و مدل)، خیلی زود وارد بازار می شوند، به تولید در حجم کم می رسند و بعد از بازاریابی و بازار شناسی هم، به تولید انبوه می رسند.

یک خودرو، رونمایی شده و اطلاعاتی که از آن منتشر شده از جمله در مورد موتور آن بوده که موتور ای اف سون (EF7) است و این خودروی «ری را»، محصول پروژه کی 125 (K125) است.

این ماشین، یک کراس اوور بوده و در برخی از موارد از آن به عنوان یک شاسی بلند نام می برند. احتمال دارد این خودرو در همان اوایل سال 1401 به تولید برسد و البته تولید آن در تیراژ بالا نخواهد بود ولی در تعداد محدود، می تواند به بازار برسد.

 

*برخی منتقدان، این رونمایی را دستاورد سازی وزیر صنعت و معدن، دانسته اند و از طرفی، وزیر صنعت و معدن هم گفتند که آزمایش های این خودرو در سال 1401 انجام می شود و در اوایل سال 1402 به تولید می رسد.

آیا فرض این است که این خودرو به طور قطعی و بی هیچ تردیدی، از اول سال آینده تولید خواهد شد و آیا این طور می شود از الان و در وضعیت فعلی نسبت به تولید قطعی آن نتیجه گیری کرد؟

 

-در همین وضعیت فعلی و در کشور ما، تولید خودرو در حال انجام است و خیلی از خودروها تولید و مونتاژ می شوند. در مورد این که این خودرو در سال آینده تولید می شود یا نه، باید بگویم هر مدیریتی پیش بینی هایی دارد.

معمولاً مدیران، به خاطر تربیتی که داشته و آموزش هایی که دیده اند، باید قسمت های خوش بینانه را بیش تر نشان بدهند. همیشه این امید وجود دارد که این خودروها به تولید و بازار برسند و سعی هم بر این بوده و این طور نیست که فقط یک نمایش داده شود. در حال حاضر، کارهای زیادی انجام می شود و از طرفی تحت تحریم هستیم و مشکلات مختلفی از قبیل تامین ارز و مواد اولیه داریم.

هدفگذاری این است که این تولید در سال آینده شروع شود. البته کیفیت محصول، مهمتر از کمیّت زمانی، است و شاید در نهایت یک خودرو دیرتر به بازار برسد. با این حال، آن محصولی که به بازار می رسد اگر نظر مصرف کننده را جلب کند، می تواند موفق باشد.

 

*آقای فاطمی امین، وزیر صنعت و معدن بارها در سال 1400 اعلام کردند که در سال 1400، تعداد 100 هزار دستگاه بیش از سال 1399 خودرو تولید خواهد شد. در عمل و برخلاف وعده وزیر صنعت و معدن، کاهش تولید خودرو اتفاق افتاد و نه افزایش تولید خودرو.

وزیر صنعت و معدن، با قاطعیت اعلام کرده که اول سال 1402 خودروی «ری را»، تولید شروع خواهد شد. اگر فرضاً تولید همین خودروی جدید عملی نشود، آیا تاثیر منفی بر بازار دارد و آیا بر سرمایه اجتماعی  دولت تاثیر منفی دارد؟

 

-با توجه به شرایط فعلی کشور، قول قطعی دادن، خیلی سخت است. یک قسمت از آداب مدیریتی ایجاب می کند که جامعه امیدوار باشد و جامعه، حس خوب داشته باشد. چرا که بحث خودرو، بحث نیاز اقشار جامعه است.

این امید داشتن به بهبود، برای حال خوب مردم و برای وضع معیشت مردم، می تواند نکته مثبتی باشد. این که آیا این خودرو به تولید خواهد رسید یا خیر، ممکن است بشود یا نشود ولی این که آیا یک مدیر، می تواند منفی نگری داشته باشد و امید نداشته باشد، جای بحث دارد.

اگر یک مدیر بداند که با روال موجود، اتفاق مورد نظر به شکل مطلوب رخ نمی دهد، باید مجموعه آن مدیر، امیدی پیدا کنند که با آن امید، تلاش بیش تری داشته باشند. آنها باید همت بیش تری داشته باشند تا به آن هدف برسند.

البته بحث دفاع کردن مطرح نیست و بحث مدیریت است. شاید در مجموعه ما، یک اتفاق خوشایند، دیرتر رخ بدهد یا یک هدفگذاری محقق نشود ولی ما باید زیرمجموعه خودمان را امیدوار نگه داریم.

 

*در سال 1400 وزیر صنعت و معدن، با وعده افزایش تولید خودرو، مردم را امیدوار نگه داشت ولی در عمل تولید کاهش پیدا کرد. آن نوع امیدواری و ایجاد امید که نتیجه حتی برعکس شود و به جای افزایش، کاهش تولید داشته باشیم، بالاخره به سرمایه اجتماعی دولت آسیب می زند یا نه و الان که کاهش تولید اتفاق افتاده هیچ تاثیر منفی در جامعه نداشته است؟

 

-مدیر باید ابزار لازم را داشته باشد و ما با پراکندن نا امیدی و با انتقاد صرف نمی توانیم به مطلوب خودمان برسیم. سوال این است که آیا این سیستم مدیریتی و این سیستم تولید ما کارآمد هست یا نه.

بحث این است که وقتی ما می خواهیم کاری انجام بدهیم، باید ابزار آن را داشته باشیم. این ابزار ممکن است برخی ابزارهای حمایتی باشد و برخی ابزارهای مقاومتی. در نهایت همین که فعلاً با این شرایط، چرخ تولید می چرخد و با قرعه کشی و سامانه یکپارچه فروش خودرو سعی می شود خودرو از یک کالای سرمایه ای به کالای مصرفی تبدیل شود و به دست مصرف کننده نهایی برسد، این ابزار موقت، فعلاً در این حد می تواند خروجی داشته باشد.

 

*از نظر شما اِشکال ندارد که وزیر وعده امیدوارانه بدهد و بگوید افزایش تولید خودرو داریم ولی در عمل وعده او برعکس شود؟

 

-باید ابزار برای آن وزیر فراهم شده باشد و اگر ابزار فراهم نشده باشد، چه مدیر، چه وزیر و چه شخص بالاتر هم، نمی تواند بدون ابزار قانونی و در این شرایط تحریمی و با وجود مشکلات ارزی و تامین مواد اولیه و حجم تقاضای بازار، اقدام کند.

 

*آن وعده افزایش تولید خودرو در سال 1400 محقق نشد. برای سال 1401 باز آقای فاطمی امین، وعده افزایش داده و وعده ایشان افزایش حدود 70 درصد است. آیا باز این نوع وعده دادن اِشکال ندارد؟

 

-با توجه به اِلمان هایی که از بازار و از تولید دریافت می کنیم، احتمال محقق شدن این وعده در سال 1401 وجود دارد. ممکن است تلورانس داشته باشد ولی قطعاً امسال افزایش تولید نسبت به سال گذشته را خواهیم داشت.

 

*مجموع تولید خودرو در ماه های فروردین و اردیبهشت 1401، نسبت به سال گذشته، کاهش داشته ولی آقای فاطمی امین همچنان بر تولید یک میلیون و 600 هزار خودرو در سال 1401 تاکید دارد که افزاییش جدید 70 درصد نسبت به سال 1400 است. جنابعالی چگونه نتیجه گیری می کنید که افزایش تولید قابل توجهی خواهیم داشت؟

 

-اِلمان ها و دیتاهایی که موجود بوده و گزارش هایی که وجود دارد به این صورت است که با افزایش شیفت های کاری و اضافه کردن خطوط تولید و محصولات به تیراژ، افزایش تولید اتفاق می افتد. البته قسمتی از نیاز بازار خودرو، قرار است با واردات خودرو، تامین شود.

نمی شود به صورت تک جمله ای به این سوال پاسخ بدهیم. هر چند که این نوع وعده دادن، اِشکال دارد ولی دورنمای مدیریت استراتژیک، بیان هدف های مثبت و امیدوار کننده است.

 

*شرکت ایران خودرو در سالیان گذشته، با شرکت پژو همکاری جدی داشت و در مورد سمند به عنوان اولین خودروی ملی، این بحث ها مطرح است که این خودرو کپی شده از پژو 405 است. در مورد خودروهای ملی دیگر که تولید شده اند همین بحث ها وجود دارد.

در مورد ظاهر و شکل و شمایل خودروی جدید ری را، بحث هایی مطرح است و برخی می گویند خودروی ری را، شبیه خودروهای ی هیوندای «کُنا» و خودروی «لاماری» است. همچنین برخی می گویند شباهت هایی به پورشه «ماکان» دارد. با توجه به این که خودروی «ری را»، شباهت های زیادی با این خودروها دارد، آیا جنابعالی تشابهی بین خودروی ری را و خودروهای دیگر دیده اید؟

 

-در وضعیت فعلی، وقتی که به محصولات جهانی هم نگاه می کنیم، متوجه می شویم که محصولات جهانی، از جمله در حوزه های فواصل اکسل ها و حجم موتور، اطلاعات خیلی نزدیکی به همدیگر دارند. شرکت های خودروسازی در دنیا به جایی رسیده اند که با استفاده از نرم افزارهای طراحی و کمک گرفتن از مهندسان شرکت های دیگر، اقدام به طراحی و تولید خودرو می کنند.

برای مثال، در سال های اخیر برخی طراحان شرکت های معروف اروپایی، در شرکت هیوندای استخدام شدند. وقتی که این نوع طراحان وارد این شرکت خودروسازی می شوند، طراحی این شرکت تغییر می کند.

بعد از این که طراحی های جدید پخته شود کم کم امضای این خودروساز روی محصولات او می نشیند. برای مثال، خودروی پژو 2008، خیلی شبیه خودروی تی کراس فولکس واگن است و اگر نشان پژو 2008 نبود، فکر می کردیم فولکس واگن است ولی الان امضای خودش هست.

وقتی یک خودروساز می خواهد طراحی کند، می تواند اِلمان هایی را به صورت قرضی و نه به صورت کپی، از خودروهای دیگر بگیرد که در نهایت ممکن است این خودروها، خیلی شبیه همدیگر شوند.

خودرو سازی چین هم، در یک دوره، کپی کاری صرف بود و حتی لوگوی برندهای شرکت های خودروسازی را کپی می کرد ولی چینی ها به جایی رسیده اند که الان شرکت چِری در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، نمایندگی دارد و خودروی تیگو 8 را به فروش می رساند.

 

*بعد از این که برجام امضا شد، قرار شد شرکت پژو با ایران خودرو همکاری کند. در قالب این همکاری قرار بود پژو 301 و پژو 2008 در ایران تولید شوند. آن همکاری قطع شد و بعداً ایران خودرو توانست خودروی تارا را با استفاده از پلت فرم پژو 301 تولید کند. خودروی ری را هم برگرفته از پلت فرم پژو 2008 است.

با این شکل و شمایل و با استفاده از طراحی خودروهای دیگر،  آیا خودروی «ری را»، این قابلیت را دارد که علاوه بر بازار داخلی، در بازارهای کشورهای دیگر بتواند به فروش برسد؟

 

-در زمان تولید هر محصول، اطلاعاتی درباره آن منتشر می شود که برای تولید کننده، قابل دفاع است. در مجموع، این بازار است که تصمیم می گیرد این خودرو در بازار بماند یا خیر. موفقیت یک محصول، به توانمندی مدیریت در حوزه های کیفیت، خدمات، تحقیق و توسعه بازار در کشورهای دیگر برمی گردد.

اگر یک خودرو، قابل دفاع باشد، خدمات پس از فروش داشته باشد، در دنیا دیده شود که هر دو سال فیس لیفت این خودرو تولید می شود و این خودرو دارای امکانات بیش تری می شود، این خودرو قابلیت رقابت را خواهد داشت.

 

*در سال 1399 شرکت سایپا از خودروی آریا رونمایی کرد که کراس اوور خودروی شاهین بود. در مورد این خودرو گفته شد که اولین کراس اوور  ساخت ایران است. در مورد خودروی «ری را»، باز گفته شده که اولین کراس اوور ایران است. آیا با این وجود و به نظر شما، این خودروی ری را، دومین خودروی کراس اوور ایران است؟

 

-من اطلاعاتی در مورد خودروی آریا ندارم و نمی توانم در مورد آن نظر بدهم ولی بحث اول بودن یا دوم بودن، اصلاً مهم نیست. بحث ماندن در بازار و این که رقابت کند، مهم است و این که بتواند با قیمت مناسب و کیفیت مناسب عرضه شود. این رمز ماندگاری این خودرو در بازار است.

 

*آقای خطیبی مدیر عامل ایران خودرو گفته که قیمت «ری را» در حد 600 تا 700 میلیون تومان است. در مورد این خودرو تاکید بر این است که این خودرو قابل رقابت با خودروهای اروپایی و آسیایی است. آیا ممکن است این خودرو با این قیمت تولید شود و با این قیمت بشود با خودروهای خارجی رقابت کند و صادر شود؟

 

-اگر این خودرو با همین قیمت به دست خریدار نهایی برسد و قیمت بازار آزاد آن، فاصله دو برابری با قیمت درب کارخانه پیدا نکند و تیراژ خوبی هم داشته باشد، می تواند موفق باشد. با توجه به تورم موجود در کشور و این که قرار است این خودرو وارد بازار شود، این خودرو می تواند حجم بسیاری از خودروها را پوشش بدهد.

این خودرو می تواند با این قیمت در دنیا رقابت کند ولی نه در سطح یک، بلکه می تواند در سطوح 2 و 3 از قبیل اروپای شرقی و کشورهای همسایه از قبیل عراق، افغانستان، ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس، حضور پیدا کند.

در زمانی یک خودرو می تواند رقابت کند که برای دفاع از آن، دلایل کافی از جمله در مورد میزان مصرف سوخت، شتاب خودرو و گشتاور خودرو، داشته باشیم. در آن زمان می توان گفت که آیا رقابت پذیر هست یا نه و صرفاً با یک طراحی نمی شود نتیجه گیری کرد.

 

*آقای مقیمی مدیر عامل وقت ایران خودرو در مهر 1400 در مورد همین خودروی کراس اوور «ری را»، گفته بود که به زودی آن را رونمایی می کنیم. در عمل رونمایی از آن در تیر 1401 انجام شده و هنوز آزمون های مختلف این خودرو انجام نشده.

چشم انداز تولید این خودرو را چطور می بینید و آیا ممکن است برای سال 1402 حداقل به تولید 100 هزار دستگاه برسد؟

 

-از نظر من، خیر.

 

*فکر می کنید چقدر بشود از این خودرو در سال آینده تولید کرد؟

 

-اظهار نظر در این زمینه نیاز به دیتاهای بسیار زیادی از جمله از مراحل تولید، مواد لازم برای تولید و ارزبَری این خودرو دارد و الان هیچ عددی نمی شود گفت. البته تولید 100 هزار دستگاه عدد بزرگی است.

 

 

لینک کوتاه خبر :https://eghtesadkhodro.com/?p=24401