زیانی که بهانه نیست، حقیقت است
هر چه به هفته‌های پایانی سال نزدیک‌تر می‌شویم گویی بازار خودرو نیز التهاب‌های بیشتری را به چشم می‌بیند. یکی از مباحث پر تکرار این روزها که از سوی متولیان امر به گوش می‌رسد واژه زیان انباشته است که اگر پای درد و دلها بنشینی برابر با مثنوی هفتاد من خواهد شد.
اقتصاد خودرو-هر چه به هفته‌های پایانی سال نزدیک‌تر می‌شویم گویی بازار خودرو نیز التهاب‌های بیشتری را به چشم می‌بیند. یکی از مباحث پر تکرار این روزها که از سوی متولیان امر به گوش می‌رسد واژه زیان انباشته است که اگر پای درد و دلها بنشینی برابر با مثنوی هفتاد من خواهد شد.
در این راستا گزارش‌ها نشان می‌دهد که میزان زیان‌دهی خودروسازان به ۱۷۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.ایران خودرو تا آذرماه امسال ۱۰۴ هزار میلیارد تومان زیان انباشته داشته است؛ همچنین شرکت سایپا هم در همین بازه زمانی ۴۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان زیان انباشته ثبت کرده است که مانند ایران خودرو بیش از ۲ برابر سرمایه ثبت شده خود زیان انباشته دارد. در همین حال خودروسازان خصوصی نیز بر زیان انباشته خود تاکید کرده اند. این روند در حالی با تاکید متولیان امر بر حفظ قیمت‌ها و نیز نگاه مردم محور خودروسازانی قدیمی و باسابقه مبنی بر حفظ تعادل میان توان خرید مشتریان موجب شده تا این زیان انباشته بویژه برای شرکت‌هایی همچون ایران خودرو و سایپا افزایش یابد.
از مسائل مطرح در این زمینه آن است که از جمله خطرات بالقوه زیان انباشته کاهش کیفیت مواد اولیه برای تولید خودرو است که ممکن است خودروساز برای جبران هزینه‌ها به آن متوسل شود چنانکه برخی خصوصی ها صراحتا این امر را مطرح و خواستار تعویق در اجرای استانداردهای 85 گانه شده‌اند.
موضوع زیان انباشته خودروسازان ایرانی طی سال‌های گذشته – با تشدید تحریم‌ها و بالا رفتن تورم عمومی – یکی از بحث‌های داغ در حوزه اقتصاد این کشور بوده است. این اعداد و ارقام در حالی منتشر می‌شود که در این زمینه همچنان یک سوال اساسی مطرح است و آن اینکه چطور خودوسازان خصوصی و غیر خصوصی پس از سالها فعالیت بر اصل زیان انباشته تاکید دارند و هر روز بر میزان آن افزوده می‌شود در حالی که همچنان به تولید اصرار دارند؟ شاخصه فعالیت اقتصادی بر پایه سود استوار است و به طور معمول نهایت پس از چند سال زیان، فعالان آن حوزه به عرصه دیگری ورود و آن شغلها تعطیل می‌گردد حال آنکه خودروسازان به فعالیت ادامه داده و در نهایت با زیان انباشته همراه می شوند. در پاسخ به این پرسش تکلیف برخی خصوصی‌ها مشخص است چنانکه بر اساس گزارش‌ها برخی از آنها اقدام به گران فروشی با قیمت صدها میلیون تومان کرده‌اند. در باب خودروسازان دولتی نیز آنچه مطرح است، از یک سو ظرفیت‌های اشتغال زایی است و از سوی دیگر نیز مسئله نیاز کشور به خودرو است که با توجه به تحریم‌ها و نیز تبدیل شدن خودرو به یک کالای نه صرفا تجاری بلکه سیاسی ضرورت حفظ تولید داخل امری ضروری می‌نماید بویژه اینکه در دنیای امروز خودروسازی یکی از شاخصه‌های پیشرفت و نقش آفرینی جهانی است. در هفته‌های اخیر در حالی خبر اقدام وزرات صمت مبنی بر فروش فوق العاده خودروسازان با قیمت 5 درصد کمتر از قیمت بازار می‌توانست تا حدودی این زیان انباشته را جبران نماید که فضای التهابی ایجاد شده در بازار عملا آن را به حاشیه برد و نتوانست به چرخه عرضه و تقاضا بر اساس توافق خودروسازان و خریداران وارد شود.
نکته دیگر آنکه افزایش قیمت ارز به دلیل برخی التهابات منطقه ای و جو روانی ایجاد شده در اقتصاد نابسامان کشور، بار دیگر مولفه‌ای شد تا در آستانه پایان سال خودروسازان با سردرگمی قیمت گذاری مواجه شوند بویژه آنکه خودروسازی همچون ایران خودرو با تصمیم یکباره سازمان استاندارد مبنی بر توقف تولید پژو پارس که از برندهای اصلی این خودروساز است مواجه شد.
در این میان البته خودروسازان خصوصی یا همان مونتاژی‌ها که محکوم به گران فروشی چند صد میلیون تومانی هستند در این زمینه گوی سبقت را ربوده و افزایش نرخ ارز را برابر با افزایش هزینه‌ها عنوان و بر لزوم گرانی بیشتر تاکید کرده اند.نگاه این خودروسازان به ارز یک طرفه است با افزایش چند روزه قیمت ارز، آنها مجبور به خرید می شوند و قیمت گذاری بر اساس آن صورت می گیرد و بعد از آن یعنی زمان پایین آمدن قیمت ارز دیگر کاهشی در قیمت‌ها صورت نمی‌گیرد. خودروسازان مذکور همچنان از اجرای این اصول خودداری کرده و بر تعلیق استاندارهای 85 گانه تاکید دارند که مسئله تحریم‌ها، زیان انباشته و ناتوانی در زنجیره تامین با کیفیت ابعاد توجیهات آنها را تشکیل می‌دهد. رویه ای که زمینه ساز تکرار تولید خودروهای بی کیفیت خواهد شد.
نکته قابل توجه در این زیان انباشته، تقارن آن با تشدید درخواست‌ها برای افزایش واردات خودرو از جمله خودروی برقی است که تولید کنندگان خصوصی و دولتی داخلی خودرو، با نام توان تولید این خودروها بر لزوم دست نگاه داشتن برای واردات خودرو از جمله برقی‌ها تاکید دارند چنانکه خودروسازانی همچون ایران خودرو بر توان عملی جهت تامین نیاز خودروی برقی تاکید کرده و آن را مولفه‌ای برای تامین نیاز کشور و نیز کاهش زیان انباشته خود می داند.
به هر تقدیر آنچه در چرخه بازار خودرو این روزها مشاهده می‌شود بازی دوباره با واژه زیان انباشته است در حالی که کلید واژه مذکور نه یک بهانه بلکه حقیقتی است که صنعت خودرو کشور بویژه آنهایی که نام دولتی را یدک می‌کشند و تامین کننده بخش عمده‌ای از خودرهای کشور هستند، با آن دست به گریبان هستند. مسئله‌ای که توجه همگانی به آن را ضروری ساخته و برای رفع این مسئله باید چاره‌ای منطقی و با ثبات یافت.
لینک کوتاه خبر : https://eghtesadkhodro.com/?p=48649