تامین اتوبوس و ظرفیت‌هایی که باید دیده شود
حمل و نقل عمومی یکی از مباحث مطرح در ساختار شهری می‌باشد بویژه اینکه این مسئله تاثیرات بسیاری بر آلودگی هوا، کاهش ترافیک، سلامتی روانی و اجتماعی جامعه، کاهش هزینه‌های روزانه مردم و مدیریت شهری و…. خواهد داشت…
اقتصاد خودرو-حمل و نقل عمومی یکی از مباحث مطرح در ساختار شهری می‌باشد بویژه اینکه این مسئله تاثیرات بسیاری بر آلودگی هوا، کاهش ترافیک، سلامتی روانی و اجتماعی جامعه، کاهش هزینه‌های روزانه مردم و مدیریت شهری و…. خواهد داشت. بر این اساس از اولویت‌های شهرداری‌ها و دولتها در بسیاری از کشورها را توسعه این حوزه و تامین منابع مالی جهت تحقق این مسئله تشکیل می‌دهد. با توجه به افزایش قیمت حمل و نقل از یک سو و پیشرفت‌های فنی و اطلاعاتی از سوی دیگر مردم انتظار دارند خدمات بهتری را در ازای هزینه‌ای که پرداخت می‌کنند دریافت کنند. کمبود، خرابی‌های پی در پی، تاخیر‌های طولانی ، شلوغی و فرسوده بودن اتوبوس‌ها از جمله گلایه‌های مردمی است که هر روز از اتوبوس استفاده می‌کنند.
کمبود اتوبوس از ابتدای دهه گذشته به یکی از معضلات شهری تهران و دیگر شهر‌های بزرگ کشور مبدل شده است و شهرداران و دولتها همواره وعده‌هایی برای رفع این مسئله داشته اند. تهیه اتوبوس از مهمترین مسائل در این زمینه است در حالی که همچان دو دیدگاه بهره گیری از ظرفیت داخل و خرید خارجی گویی به مسئله‌ای لاینحل مبدل شده است، چنانکه نمونه آن را در اقدامات چندی پیش شهرداری تهران مبنی بر واردات اتوبوس از چین می توان مشاهده کرد. شهرداری مدعی است که قیمت اتوبوس‌های برقی چینی ۵میلیارد تومان ارزان‌تر از اتوبوس‌های برقی داخلی است و در مجموع ۱۵هزار میلیارد تومان از منابع شهرداری را ذخیره می‌کند. هر چند که این محاسبات می‌تواند تا حدودی درست باشد اما در این میان چند نکته را نیز باید در نظر داشت. طبق ماده ۱۶ قانون استفاده حداکثری از توان داخل، وزرت صمت موظف است ثبت سفارش کالا‌های مصرفی و مصرفی با دوام خارجی دارای مشابه ایرانی را که با کیفیت مناسب و میزان کافی تولید شده باشد را تا پایان مدت قانون برنامه پنج ساله ششم ممنوع کند؛ اما حالا قرار بر واردات است، به گفته آقای منوچهر منطقی معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت با توجه به اینکه خودروسازان نمی‌توانند بلافاصله نیاز کشور را برطرف کنند قرار شده بخشی از نیاز کشور از طریق واردات تامین شود.این در حالیست که خودروسازان می‌گویند می‌توانند نیاز کشور به تامین اتوبوس را فراهم کنند؛ اکنون همه بدنه اتوبوس در داخل ساخته می‌شود و خودروسازان می‌توانند به هر تعداد که سفارش بگیرند، حتی در سه شیفت کاری، اتوبوس‌های سفارشی را بسازند.
نکته اساسی در کشور مسئله اشتغال زایی و جهش تولید است که بر اساش شعار سال با تکیه بر مشارکت مردم می‌تواند دستاوردهای بسیاری برای کشور داشته باشد. بر این اساس خرید اتوبوس از خودروسازان داخلی می‌تواند به ایجاد اشتغال و بازگشت ارزش افزوده به کشور کمک کند. حال آنکه خرید از چین می‌تواند منافع مالی برای شهرداری داشته باشد اما سوال این است که کدام‌یک از این راه‌ها که یکی از طریق هزینه‌ها ورود می‌کند و دیگری بر افزایش درآمد تکیه دارد، در نهایت بیشتر منافع ملی کشور را تامین می‌کند؟
واردات اتوبوس کمکی به جهت ایجاد اشتغال و ارزآوری نمی‌کند حال آنکه ساخت اتوبوس در کشور نه تنها باعث ایجاد اشتغال می‌شود بلکه کمک به داخلی سازی صددرصدی آن نیز می‌شود و می‌توان اینگونه حتی از خروج ارز جلوگیری کرد. شهرداری و وزارت راه اگر قرارداد طولانی مدت با خودروسازان ببندد، دیگر نیازی به واردات نیست و می‌توان نیاز کشور را از طریق خودروسازان داخلی برطرف کرد. در این میان این رویکرد می‌تواند مولفه‌ای باشد برای جهش تولید ( با توجه به مشاغل بسیاری که به صنعت خودروسازی متصل هستند این مسئله گامی مهم در جهش تولید است) که البته با تکیه بر مشارکت مردمی می‌تواند سرعت بیشتری به خود بگیرد. تامین نیازهای مالی و انسانی اتوبوس سازان داخلی با مشارکت مردم قطعا می‌تواند نوید بخش آینده‌ای روشن در این زمینه ها باشد. هر چند که مسئله کیفیت خودرو و تسریع در تولید و اجرای تعهدات نیز از مولفه‌هایی است که اتوبوس سازان داخلی باید به آن توجه داشته باشند در حالی که اعتماد دولت و شهرداری‌ها به اتوبوس سازان نیز در واگذاری تامین نیازهای کشور می‌تواند انگیزه‌ای مهم برای اتوبوس سازان در جهت تحقق این اهداف باشد.
*کامیار زین العابدینی
لینک کوتاه خبر : https://eghtesadkhodro.com/?p=50894