واردات خودرو از کره جنوبی و ژاپن 6 ماه زمان می بَرد / زیرساخت شرکت های قدیمی واردکننده خودرو از بین رفته است

اقتصاد خودرو– بعد از کش و قوس های فراوان و تاخیر زیاد برای واردات خودرو و با وجود لغو منع واردات خودرو از اواخر اردیبهشت 1401، بالاخره در روزهای سه شنبه و چهارشنبه 3 و 4 آبان ماه جاری، به طور غیر رسمی و بعداً رسمی اسامی شرکت های منتخب در خصوص واردات خودرو اعلام شد.

بیش از 7 ماه از سال 1401 گذشته و در حالی که قرار بود با واردات، بخشی از نیاز بازار داخلی برطرف شود، برخی فعالان مرتبط، حداقل زمان ممکن برای واردات عملی خودرو را 2 ماه اعلام کرده و از طرفی، زمان هایی از قبیل 4 ماه و 6 ماه نیز برای واردات از کشورهای دوردست اعلام شده.

«اقتصاد خودرو» در گفت و گویی که با کامران طالبی فر (متخصص بازاریابی و بازار خودرو) داشته است، شرایط و زمان لازم برای واردات هر چه سریع تر به بحث گذاشته شده و این که واردات خودرو از چه کشورهایی، احتمال بیش تر وجود دارد.

*****

 

 

*از اردیبهشت 1401 ممنوعیت واردات خودرو تمام شد و آقای فاطمی امین در همان اواخر اردیبهشت ماه اعلام کرد که واردات خودرو به زودی شروع می شود. بعد از ابلاغ این آئین نامه در 3 شهریور 1401، شرکت های متقاضی تا 19 شهریور امسال مهلت داشتند درخواست خودشان را برای بررسی صلاحیت به وزارت صنعت و معدن، تحویل بدهند تا واردات خودرو از اوایل مهر ماه امسال شروع شود.

تعداد 380 شرکت درخوداست خودشان را ارائه کردند ولی فقط 2 شرکت شرایط لازم را داشته اند. بعداً وزارتخانه از وارد کنندگان قدیمی برای انجام واردات دعوت کرد ولی در روز سه شنبه 3 آبان اسامی 7 شرکت دارای صلاحیت منتشر شد.

البته آقای منطقی، معاون وزارت صنعت و معدن در روز چهارشنبه اعلام کرد که 10 شرکت اتخاب شده اند. در همین وضعیت که واردات خودرو ممنوع نبود ولی انجام آن چندین ماه به تاخیر افتاد، بازار خودرو چه شرایطی داشت؟

 

-اسامی هفت شرکت وارد کننده اعلام شد ولی سه شرکت «سایپا»، «پارس خودرو» و «سایپا- سیتروئن»، در اصل یک شرکت هستند. اسم شرکت مکث موتور هم اعلام شده که زیرمجموعه شرکت «ماموت خودرو» است.

در بازار خودروهای وارداتی، دو اتفاق رخ داد. در یک قسمت از بازار که قسمت اصلی بازار بود، در سال های قبل عمدتاً خودروهای شاسی بلند از قبیل «سانتافه» وارد می شد. با سقف قیمتی 20 هزار یورو که برای هر خودروی وارداتی گذاشته اند قطعاً این نوع خودروها وارد نخواهد شد و واردات این نوع خودروها مقدور نیست.

بر این اساس، بازار این نوع خودروهای وارداتی، یک جهش شدید قیمتی داشته و قیمت کراس اوورهایی مانند «هیوندای سانتافه»، «کیا سورنتو» و «میتسوبیشی اوتلندر» و حتی ماشین های یک سایز کوچک تر مثل «کیا اسپورتیج» و «هیوندای توسان»، جهش کرده و بالاتر رفته است. به طور کلی، بازار ماشین های شاسی بلند وارداتی، یک جهش شدید داشته و تقریباً می شود گفت حداقل 25 درصد قیمت این نوع خودروهای وارداتی بالا رفته است.

از طرف دیگر، مشخص بود که واردات ماشین های لوکس مثل «بی ام و»، «بنز»، «لکسوس»، «پورشه» و «ولوو» قطعاً انجام نمی شود. این نوع خودروها نیز جهش شدیدی داشتند و قیمت های آنها بین 15 تا 20 درصد بالا رفته است.

تنها قسمت بازار خودروهای وارداتی که قیمت آن زیاد افزایش پیدا نکرده یا تقریباً ثابت مانده، همان سگمنت خودروهای کلاس «A» و «B» و نهایتاً «C» از قبیل «هیوندای آی 10»، «هیوندی اَکسِنت» و «هیوندای اِلنترا» است یا ماشین هایی که همکلاس این خودروها هستند.

قیمت این نوع خودروها چندان بالا نرفته و تقریباً می شود با کمی اغماض گفت که قیمت آنها ثابت مانده است. آن هم به دلیل این که قیمت این نوع خودروها، کمتر از 20 هزار یورو هست و این امید وجود دارد که واردات آزاد شود، مدل های جدید این خودروها وارد کشورمان شوند.

بر این اساس، قیمت این نوع خودروها، بالا نرفته ولی ماشین های سایز متوسط، کراس اوورها، شاسی بلندها و ماشین های لوکس، همگی یک جهش قیمتی حدود 20 تا 30 درصدی داشته اند.

 

*چند روز بعد از این که مقامات وزارت صنعت و معدن، از وارد کنندگان قدیمی برای کمک به انجام واردات خودرو دعوت کرد، آقای امید قالیباف، سخنگوی این وازرتخانه اعلام کرد که شرکت های دارای صلاحیت انتخاب شده اند و ثبت سفارش برای واردات خودرو شروع می شود.

در مورد مراحل عملی بعد از ثبت سفارش، نظرات مختلفی وجود دارد و برخی می گویند 6 تا 8 ماه زمان می برد تا خودروهای وارداتی از کشورهای مختلف وارد کشور شود. البته برخی هم می گویند برای واردات خودرو حداقل 2 تا 3 ماه نیاز است. به طور مشخص، کمترین زمان برای واردات خودروهای خارجی، چه زمانی و چند ماه است؟

 

-نزدیک ترین بازار خودرو برای واردات، بازارهای کشورهای همسایه حاشیه خلیج فارس است. اگر بخواهیم از طریق این کشورها خودرو وارد کنیم و نخواهیم از کشور مبداء و تولید کننده خودرو وارد کنیم، در حالت ایده آل 2 تا 3 ماه طول می کشد.

در این زمینه یک مثال می زنم. ما اگر بخواهیم یک ماشین را از مبداء کره جنوبی یا ژاپن ثبت سفارش بدهیم و این ماشین وارد کشور شود حداقل 6 ماه طول می کشد تا به بندرعباس برسد، اما اگر خودرو در کشورهای حاشیه خلیج فارس حاضر باشد و بخواهیم آن را بخریم 2 تا 3 ماه زمان می برد تا وارد کشور شود. مساله ای که وجود دارد این است که در دو، سه سال گذشته به خاطر شیوع ویروس کرونا و بحران کمبود چیپ ست ها (ریز تراشه ها)، تولید ماشین در دنیا کاهش پیدا کرده است.

الان در کشورهای حاشیه خلیج فارس و در اکثر دنیا همین طور است که کمبود ماشین صفر کیلومتر وجود دارد. در دو سال اخیر، قیمت ماشین در همین کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هم  30 درصد افزایش پیدا کرده است.

الان اگر بخواهیم اکثر خودروهای صفر کیلومتر و حتی کُره ای را در کشورهای عربی همسایه بخریم، باید 2 تا 3 ماه در نوبت باشیم تا نوبت تحویل به ما برسد. حتی در مورد بعضی ماشین ها 6 ماه موعد تحویل دارند، یعنی موجودی ماشین صفر کیلومتر در کشورهای عربی همسایه خیلی کم است مگر این که ماشین هایی که غیر محبوب هستند وارد شود.

 

 

*وضعیت این مدل های غیر محبوب چطور است؟

-بعضی برندها و ماشین های صفر کیلومتر دنیا، ماشین های خوش فروشی نیستند. در نتیجه، ممکن است این نوع خودروها در بازارهای امارات متحده عربی و عمان رسوب کرده باشد و به همین دلیل، این نوع خودروها به تعداد کافی، برای وارد کردن به کشور موجود باشد.

در حالی که ماشین های «هیوندای اِلنترا» یا «کیا اِسپورتیج» که ماشین های خوش فروشی هستند قطعاً الان به تعداد کافی در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای وارد کردن وجود ندارد. چون الان خودشان هم ندارند که بفروشند و ما اگر بخوهیم این نوع خودروها را از این کشورها بخریم باید 2 ماه یا 3 ماه در نوبت باشیم تا تحویل بدهند.

حتی این اتفاق در کشورهای اروپایی رخ داده و ما باید در نوبت قرار بگیریم تا زمان تحویل خودرو برسد. چون به خاطر شیوع کرونا، کارخانجات خودروسازی حداقل 25 تا 30 درصد تیراژشان را پایین آوردند و الان که شیوع کرونا تمام شده، زمان می برد تا تیراژشان به حالت عادی برگردد.

حدود دو، سه سال طول می کشد تا این کارخانجات به حالت عادی برگردند. به همین دلیل، کمبود ماشین صفر کیلومتر در بازارهای دنیا وجود دارد مخصوصاً در مورد ماشین هایی که پُرفروش هستند و ماشین هایی که طبقه متوسط درآمدی خریداری می کنند.

 

*خودروهایی که از نظر شما غیر محبوب هستند چه خودروهایی هستند و احیاناً متعلق به چه شرکت هایی هستند؟

 

-من نمی خواستم اسم ببرم ولی ماشین های سگمنت «A»، معمولاً ماشین های خوش فروشی نیستند. ماشین های سگمنت «A» شامل خودروهای کوچک و هاچ بک می شود که چندان فروش خوبی ندارند. برای مثال، «هیوندای آی 10» و از این قبیل خودروها در بازار کشورهای عربی، خوش فروش نیستند ولی در بازار کشورهای اروپایی خوش فروش هستند.

مساله مهم این است که این خودروها را در کشورهای حاشیه خلیج فارس چندان نمی خرند. اصلاً نمایندگی های خودرو، از اول و به تعداد زیاد برای دریافت این خودروها سفارش نمی گذارند که ما الان بخواهیم آنها را به تعداد زیاد و مثلاً 100 تایی یا 200 تایی، وارد کنیم.

ما اگر بخواهیم یک مدل ماشین را وارد کنیم که اقتصادی باشد و هزینه حمل آن از امارات و بندر جبل علی دوبی تا بندرعباس و هزینه های بیمه و تخلیه آن، کمتر شود، حداقل باید 500 دستگاه سفارش  بدهیم. اگر تعداد آنها کمتر از 500 دستگاه باشد، هزینه سربار آن برای ما زیاد می شود و این هزینه های سربار، قیمت تمام شده را بالا می بَرد.

در حال حاضر، بنده در مورد ماشین های با سایز بزرگ صحبت نمی کنم ولی در مورد ماشین های کوچک و متوسط، روش درست این است که ما با یک کشتی تعداد 500 دستگاه وارد کشور کنیم. اگر این ماشین ها از یک مدل باشند هزینه های حمل و نقل، بیمه و بارگیری و تخلیه آنها کمتر می شود. به همین خاطر، واردات آنها اقتصادی می شود.

اگر از هر مدل ماشین، به تعداد کم سفارش خرید بگذاریم، هزینه ها بالا می رود و قطعاً برای وارد کننده خودرو به صرفه نیست که به تعداد کم وارد کند. به دلیل این که ماشین های غیر محبوب یا سگمنت «A» در کشورهای عربی، فروش ندارند از اول نمایندگی ها سفارش نمی گذارند و به تعداد کم از این نوع مدل ها در نمایندگی های این شرکت ها در کشورهای همسایه وجود دارد.

شاید نمایندگی شرکت هیوندای در امارات، در طول یک سال بیش از 500 دستگاه «هیوندای آی 10» وارد نکند، یعنی بیش از یک پارت، وارد نکند. این 500 دستگاه هم، بین کل کشورهای خاورمیانه توزیع می شود.

 

*برای مثال، قیمت هیوندای اِلنترا در امارات چقدر بوده و قیمت آن در حد همان قیمت کره جنوبی به عنوان تولید کننده است یا این که تفاوت قابل توجهی دارد؟

 

-قطعاً قیمت ها متفاوت است. قیمت مدل پایه النترا در امارات، تقریباً 17 هزار دلار است. قیمت این مدل ها در کره جنوبی، با قیمت آنها در کشورهای دیگر متفاوت است. قیمت مدل هایی که به کشورهای حاشیه خلیج فارس می آید ارزان ترین قیمت های جهان است.

اصولاً در مورد تمام ماشین های دنیا، باید بگویم که بازار کشورهای آمریکای شمالی و کشورهای منطقه خلیج فارس، کف قیمت در دنیا هستند. به همین دلیل، وارد کنندگان ایرانی، دوست ندارند ماشین را از اروپا وارد کنند و ترجیح می دهند از بازار امارات خرید کنند. چون در مورد مدل های پایه، ارزان ترین قیمت بعد از آمریکا و کانادا، در کشورهای عربی از جمله امارات وجود دارد.

 

*در حال حاضر خودروهای صفر کیلومتر در کانادا وجود ندارد و به طور مشخص در نمایندگی تویوتا در شهر تورنتو، مشتریان باید چند ماه در نوبت منتظر بمانند. در همین وضعیت، آیا ممکن است به سرعت و در مدت 2 ماه، بشود خودروهای خارجی را به صورت انبوه وارد کرد؟

 

-اگر بخواهیم مدل های محبوب شرکت هیوندای مثل «النترا» یا «اَکسنت» را وارد کنیم، قطعاً واردات آنها در مدت 2 ماه، غیر ممکن بوده و 5 یا 6 ماه باید منتظر بمانیم. حتی اگر بخواهیم به طور مستقیم و از کره جنوبی، وارد کنیم حداقل 6 ماه زمان می بَرد.

در بازار امارات، به همان دلایلی که گفتم باز کمبود ماشین وجود دارد. بنابراین، اصلاً این نوع مدل های محبوب وجود ندارد که بخواهیم از امارات خرید کرده و به سرعت وارد کشور کنیم مگر این که سراغ مدل های کم فروش برویم مثل ماشین های سگمنت «A» و «B» که من چندان امید نداریم که الان این ماشین ها در بازار ایران خوش فروش باشند و آنها را خریداری کنند.

اگر همین ماشین های سگمنت «A» و «B» وارد شوند قیمت آنها در حد ماشین های چینی و در حد یک میلیارد تومان در خواهد آمد. در این حالت، اکثریت خریداران ترجیح می دهند همان ماشین های چینی را بخرند.

برای مثال، در حد قیمت 700 یا 800 میلیون تومان، به جای این که خریداران بخواهند هیوندای آی 10 را خریداری کنند، ترجیح می دهند یک ماشین آریزو 5 شرکت چری را بخرند مگر این که بخواهند آن را به عنوان ماشین دوم یا ماشین سوم بخرند و مصرف داخل شهری داشته باشند.

اگر بخواهند آن را به عنوان ماشین اول بخرند، ترجیح می دهند به جای یک ماشین هاچ بک و کوچک، ماشین چبنی بخرند. بازار ماشین هایی از قبیل هیوندای ای 10، محدود به قسمت محدودی است که آنها را به عنوان ماشین های دوم یا سوم خریداری می کنند و در نتیجه در صورت واردات آنها به ایران، استقبال خیلی خوبی از آنها نخواهد شد.

ماشین های وارداتی که با محدوده قیمتی کمتر از 20 هزار یورو، از آنها استقبال خوبی می شود، ماشین های کلاس «C» مثل هیوندای النترا» یا «کیا سراتو» خواهند بود. البته آنها هم به خاطر مشکلاتی که وجود دارد موجودی کمی در کشورهای حاشیه خلیج فارس دارند. چه این مدل بخواهند از این کشورهای همسایه بیایند و چه بخواهند از کره جنوبی بیایند یا مدل های ژاپنی از ژاپن و به طور مستقیم وارد شوند، حداقل 5 تا 6 ماه زمان می برد.

*کشور ازبکستان در سال 2021 میلادی تعداد 236 هزار خودروی سواری تولید کرده و تایلند 594 هزار خودروی سواری تولید کرده است. از بین کشورهای نزدیک تر به ایران که تولید نسبتاً قابل توجهی دارند می توان به اندونزی و مالزی اشاره کرد که به ترتیب 889 هزار و 446 هزار خودروی سواری تولید کرده اند. آیا ممکن است به سرعت از این کشورها وارد کرد؟

 

-خیر. شرکت های بزرگ خودرو سازی دنیا که در این کشورها، خودرو تولید می کنند، اجازه نمی دهند این خودروها از این کشورها صادر شود، یعنی خودروهایی که به صورت فول سی کی دی (قطعات منفصله) در کشورهایی مثل تایلند تولید می شوند اجازه صادرات مجدد را ندارند و فقط برای بازار داخلی این کشورها تولید می شوند.

 

*در ترکیه و در سال 2021 میلادی، تعداد 728 هزار خودروی سواری تولید شده. برخی می گویند حتی واردات از شرکت های خارجی مثل تویوتا و هیوندای که در ترکیه خودرو تولید می کنند چندین ماه زمان می برد. آیا ممکن است واردات از ترکیه هم،واقعاً در حد 4 ماه یا کمتر و بیش تر زمان ببرد؟

 

-در ترکیه، به تعدادی که پیش بینی شده، ماشین تولید شده و در این کشور، ماشین صفر کیلومتر به تعداد کافی برای صادرات وجود ندارد. مساله بعدی این است که واردات از ترکیه هم به صرفه نیست.

اگر همان ماشین را از ترکیه وارد کنیم، نسبت به کشورهای عربی و امارات، در حد 20 درصد هزینه ها افزایش پیدا می کند. چون ترکیه، منطقه آزاد تجاری ندارد و برخی مالیات ها به این ماشین ها تعلق می گیرد و در نتیجه هزینه آن بالاتر می رود. به همین دلیل، واردات از ترکیه، اصلاً اقتصادی نخواهد بود.

 

*در کشور چین و در همان سال 2021، شرکت های داخلی و خارجی خودرو سازی مجموعاً 21 میلیون خودروی سواری  تولید کرده اند. در مورد واردات خودرو از این کشور برخی می گویند واردات از این کشور به عنوان تولید کننده راحت تر از کشورهای تولید کننده دیگر است.

با توجه به سقف تعیین شده یک میلیارد یورویی منابع ارزی برای واردات خودرو در سال 1401، آیا ممکن است به تعداد زیاد خودرو از چین وارد کرد؟

 

-من فکر می کنم نهایتاً 50 درصد از خودروهای وارداتی، از برندهای چینی خواهد بود. به خاطر این که کشور چین در این زمینه چند مزیت دارد و یک مزیت این است که ماشین حاضر و آمادی زیادی در این کشور وجود دارد و مشکل کشورهای دیگر برای آماده شدن ندارد.

علاوه بر این موضوع، واردات عمده از چین نیاز به بارگیری مجدد در بندر جبل علی امارات ندارد. زیرساخت های آنها هم اکثراً در ایران وجود دارد و شرکت هایی که اسم آنها به عنوان شرکت های منتخب برای واردات خودرو اعلام شده، هر کدام برخی از برندهای چینی را تولید می کنند و زیرساخت های لازم برای آنها وجود دارد.

 

*برخی از شرکت های منتخبی که دارای صلاحیت شناخته شده اند قبلاً وارد کننده بوده و بعداً وارد حوزه تولید خودرو شده اند. آیا این سیاست، سیاست مناسبی خوبی خواهد بود که تولید کنندگان بخواهند واردات خودرو را انجام بدهند؟

 

-اصولاً مجبورند این طور عمل کنند چون کار دیگری نمی توانند انجام بدهند. به دلیل این که زیرساخت شرکت هایی که قبلاً فقط واردات انجام می دادند از بین رفته است و زیرساخت لازم را ندارند. حتی اگر شرکت های وارد کننده قدیمی، دفتر مرکزی خودشان را حفظ کرده باشند، شبکه نمایندگی های آنها از بین رفته و شبکه نمایندگی آنها عملاً جذب شرکت های خودروساز شده اند.

وقتی که یک شرکت، شبکه نمایندگی نداشته باشد و خدمات پس از فروش نداشته باشد، اصلاً وارد کردن خودرو معنا ندارد. احتمالاً شرکت های دیگری از جمله ایران خودرو، مدیران خودرو و بهمن به آن لیست 7 شرکت منتخب برای واردات اضافه خواهند شد.

 

لینک کوتاه خبر : https://eghtesadkhodro.com/?p=30734