بررسی اصلاحیه «آئین نامه واردات خودرو» و ایرادات جدید آن/ توانمندی 12 شرکت معرفی شده برای واردات خودرو خارجی در شرایط تحریم

اقتصاد خودرو– پس از وارد شدن چند ایراد مجلس به آئین نامه واردات خودرو، هیأت دولت در جلسه اول ابان 1401 اصلاحیه لازم را انجام داد و این ائین نامه در روز دو شنبه 9 آبان 1401 توسط محمود مخبر، معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد. در ادامه مقامات وزارت صنعت و معدن اعلام کردند که با این اصلاحیه، ثبت سفارش برای واردات خودرو شروع می شود.
از طرفی، این وزارتخانه تعداد 12 شرکت را به عنوان شرکت های دارای صلاحیت در واردات خودرو اعلام کرده است. در گفت و گوی اختصاصی که «اقتصاد خودرو» با مهدی خدری (عضو هیأت مدیره انجمن وارد کنندگان خودرو) داشته است، تغییرات جدید آئین نامه دولت و زمان مورد نیاز برای واردات خودروهای خارجی، به بحث گذاشته شده است.
*****

*بعد از این که مجلس، در اواسط مهر 1401 ایراداتی به آئین نامه واردات خودرو مصوب دولت وارد کرد، قرار شد دولت آن را اصلاح کند تا این آئین نامه مغایر با قانون ساماندهی صنعت خودرو نباشد. هیأت دولت در جلسه اول آبان ماه جاری، ایرادات آئین نامه را اصلاح کرده و این مصوبه اصلاحی در روز دوشنبه 9 آبان برای اجرا توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده.
بعد از اصلاح آئین نامه و قبل از ابلاغ رسمی آن سخنگوی وزارت صنعت و معدن در روز 2 آبان گفت آئین نامه اصلاح شده و ثبت سفارش خودرو شروع می شود. در ابتدا 7 شرکت منتخب برای واردات اعلام شد و اخیراً 5 شرکت دیگر به عنوان وارد کنندگان واجد شرایط معرفی شده اند. وضعیتی که در مورد اصلاح آئین نامه و بحث ثبت سفارش به وجود آمد چطور بود و این 12 شرکتی که معرفی شده اند چه توانمندی هایی برای واردات خودرو دارند؟

-یک بحث اصلی که ما در انجمن وارد کنندگان خودرو داشتیم این بود که چرا اکثر شرکت هایی که برای واردات خودرو انتخاب شده اند، شرکت هایی هستند که تولید کننده بوده و اصلاً در زمینه واردات خودرو، عقبه درخشانی ندارند.
اگر شرکت ایرتویا را در نظر نگیریم، بقیه شرکت هایی که به عنوان شرکت های منتخب اعلام شده اند شرکت هایی هستند که فقط تولید کننده هستند. ما به عنوان انجمن وارد کنندگان خودرو، اعتراض کردیم و وزارت صنعت، معدن و تجارت هم، قول داده در این زمینه بازنگری کند و ممیزی شرکت های بیش تر را راحت تر کند تا بتوانند واردات خودرو را انجام بدهند.

*شرکت هایی که متقاضی واردات بودند فقط تا 19 شهریور مهلت داشتند که درخواست خودشان را به وزارت صنعت و معدن تحویل بدهند تا شرکت های واجد شرایط انتخاب شوند. هیچکدام از اعضای انجمن وارد کنندگان خودرو در آن مرحله درخواست ارائه نکردند؟

-بیش از 300 شرکت تقاضاهای خودشان را تحویل دادند و بعضی از آنها شرکت های عضو انجمن بودند. با این حال، فقط 12 شرکت را برای واردات خودرو معرفی کرده اند، اما قرار است درخواست های همه شرکت های متقاضی را بررسی کنند تا تعداد بیش تری به فهرست شرکت های منتخب اضافه شود.

*آقای فاطمی امین در روز 17 مهر ماه اعلام کرد از بین 300 متقاضی فقط شرایط 2 متقاضی برای واردات خودرو مسجل شده و اکثر متقاضیان شرایط اولیه برای واردات را نداشته اند.

-بحث مهمی که مطرح است، داشتن نمایندگی رسمی است که در قانون ذکر شده. البته این موضوع جای بحث دارد چرا که ما می گوییم صرف نمایندگی رسمی بودن، ملاک واردات خودرو نیست . در حالی که وزارت صنعت و معدن اصرار دارد که متقاضی باید نمایندگی رسمی داشته باشد.
در حالی که به خاطر تحریم ها، ما با هیچ شرکت خارجی ارتباط نداریم. الان چهار سال است که این ارتباط وجود ندارد و به همین دلیل، امکان نمایندگی رسمی بودن وجود ندارد. همان شرکت هایی که برای واردات خودرو واجد شرایط شناخته شده اند نمایندگی رسمی ندارند. دغدغه دولت و نمایندگان مجلس این است که شرط خدمات پس از فروش، رعایت شود و کسانی که برای واردات انتخاب می شوند تعهد خدمات پس از فروش هم داشته باشند. ما راهکار ارائه کردیم که تعهد بانکی از واردکنندگان خودرو بگیرند که مورد استقبال هم قرار گرفت.

*به طور غیر رسمی مقامات وزارت صنعت و معدن از وارد کنندگان قدیمی دعوت کردند که برای واردات خودرو درخواست بدهند. حتی بعداً جلسه ای بین این وارد کنندگان و آقای منطقی معاون صنایع حمل و نقل برگزار شد.
در آن جلسه قرار بر این شد که شرکت ها مدارک و مستندات خودشان را تحویل بدهند. آیا هیچکدام از وارد کنندکان قدیمی، مدارک تحویل ندادند که برای مقامات وزارت صنعت و معدن قاتع کننده باشد؟

-تمام کسانی که در حوزه فعالیت واردات خودرو هستند و بوده اند مدارک شان از نظر بساری از مولفه ها، تکمیل است و مشکلی ندارد. در نتیجه، از نظر صلاحیت و توانمندی خدمات پس از فروش مشکل ندارند. تنها بحث ما ارتباط با شرکت های خارجی است.
ارتباط با شرکت های خارجی برای ارائه خدمات پس از فروش، فقط از طریق شرکت های واسط وجود دارد. به طور غیر رسمی لینک هایی در دسترس نمایندگی های رسمی قدیمی وجود دارد که بتوانند خدمت خودشان را به روز ارائه کنند ولی هیچکدام از شرکت ها قرارداد مستقیم ندارند.

*وزارت صنعت و معدن اعتقاد دارد که شرکت ها باید شرایط لازم را داشته باشند تا برای واردات اقدام کنند. در این چند هفته ای که وزارت صنعت و معدن از وارد کنندگان دعوت کرد آیا این امکان وجود نداشت که مسائل و مشکلات حل بشود و حداقل بعضی از وارد کنندگان قدیمی هم انتخاب شوند؟

-ما به صورت صریح و روشن در این زمینه اظهار نظر کرده ایم. به هر حال اتفاقاتی در مورد واردات در سال های قبل رخ داده بود و برخی رانت ها و مشکلات پیش آمد. برای این که پرونده سازی نشود و کسی زندان نرود، ما به طور شفاف صحبت کرده ایم.
متاسفانه برخی از آدم ها که در وزارتخانه هستن، دوست ندارند واردات انجام شود. البته ما جزئیات همه این موارد را به آقای فاطمی امین، گوشزد کرده ایم. این آدم ها سنگ اندازی می کنند و مدتی قبل، جلوی کار را گرفتند. هر چند که در ادامه، کارها تسریع شد و در یک، دو هفته اخیر با نمایندگان مجلس مکاتبه کرده ایم که تمهیداتی در نظر بگیرند تا آن موضوع هم برطرف شود.

*یعنی مجلس شرط داشتن نمایندگی رسمی را نادیده بگیرد؟

-نادیده گرفتن خیر ولی به نحوی تدوین شود که هم دغدغه دولت و مجلس برطرف شود و هم این که بشود واردات خودرو را انجام داد.

*آقای قالیباف سخنگوی وزارت صنعت و معدن گفت که فهرست شرکت های واجد شرایط باز هست و ممکن است شرکت های دیگری هم اعلام شوند. فکر می کنید چقدر زمان می برد که شرکت های قدیمی هم معرفی شوند؟

-من فکر می کنم ظرف یک تا دو هفته دیگر شرکت های بیش تری معرفی شوند. یک نکته دیگر این است که صرف این که کد تعرفه باز شود به معنا نیست که ثبت سفارش را انجام بدهیم. قبل از ثبت سفارش، وزارتخانه باید مدارک ماشین را تایید کند.
تایید وزارتخانه مستلزم این است که سازمان ملی استاندارد، مدارک را تطبیق بدهد و تطبیق خودروهای مورد نظر برای واردات با استانداردهای 85 گانه انجام شود. این کار، زمان بر هست و تا مدارک برسد و بررسی شود طول می کشد. من فکر نمی کنم زودتر از 20 روز یا یک ماه دیگر، ثبت سفارش انجام شود.

*این طور اعلام شد که ثبت سفارش برای واردات خودرو از روز 3 آبان شروع شده. حتی گفته شده که کارها و مراحل بعدی زمان بر نیست و نخستین خودروهای وارداتی در همین آبان ماه وارد کشور می شود.

-کد تعرفه باز شده و اگر ما بخواهیم در سامانه ثبت نام کنیم کد تعرفه آن باز است، یعنی یک ردیف تعرفه ای که در گمرک برای آن تعریف شده، باز شده. با این حال، هنوز مدارک هیچ خودرویی ارائه نشده که تایید شود.

*شرکت های خودروساز که معرفی شده و می خواهند خودرو وارد کنند دقیقاً ارتباط شان با شرکت های تولید کننده خارجی چگونه است و نمایندگی رسمی در مورد خودروسازان چه حالتی دارد؟

-خودروسازان هیچ ارتباطی با شرکت های تولید کننده ندارند حتی شرکت هایی که خودروهای چینی را مونتاژ می کنند. ارتباط شان در بهترین حالت، با واسطه انجام می شود، یعنی شرکت هایی که توسط هر دو طرف، مشخص شده اند کار واسطه گری را انجام می دهند تا شرکت های خودروسازی خارجی دچار مشکل نشوند. بنابراین، از طریق این شرکت های واسطه، مبادلاتی انجام می شود.

*مدیر عامل سایپا مدتی قبل گفت که با شرکت های سیتروئن و رنو قرار داریم و وظیفه واردات خودروهای شرکت های رنو و سیتروئن از قبیل مگان، ساندرو و سیتروئن سی 3 به عهده سایپا، سایپا کاشان و رنوپارس است.

دقیقاً آقای تیموری گفت که در قالب این قراردادها تولید انجام می شود واردات خودروهای اقتصادی شرکت رنو انجام خواهد شد. آیا در چارچوب شرکت های سایپا سیتروئن یا شرکت های دیگر زیرمجموعه سایپا، واردات را می توانند انجام بدهند یا به طور مستقیم می توانند وارد کنند؟

-به هیچ عنوان نمی شود و تا زمانی که ما تحریم هستیم این کار امکانپذیر نیست. من فکر نمی کنم ایشان چنین حرفی زده باشد ولی اگر هم گفته باشند حرف ایشان درست نیست. زمانی که تحریم برداشته شود می توانند قراردادشان را با پژو یا سیتروئن اجرایی کنند. ضمن این که قراردادهای قبلی، منقضی شده.

*آقای امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت و معدن در جدیدترین اظهار نظرها گفته که واردات خودرو از بین برندهای کره ای، ژاپنی و اروپایی انجام می شود. همچنین ایشان اسم چند خودروی در حد 10 هزار یورو از جمله خودروهای هیوندای اکسنت، هیوندای ای 10، ام جی 3، ام جی 6، سیتروئن 3 و همچنین خودروی سئات فولکس واگن را برای واردات اعلام کرده اند.
وضعیت کلی این خودروها چگونه بوده و با توجه به این که دولت به واردات خودروهای کمتر از 10 هزار یورو اولویت داده آیا ممکن است خودروی کمتر از 10 هزار یورو به تعداد زیاد وارد شود؟

-برای واردات خودروهای کمتر از 10 هزار یورو محدودیت هایی وجود دارد و شاید در حد 4 یا 5 مدل، خودروهایی با قیمت زیر 10 هزار یورو وجود داشته باشند که امکان واردات هم داشته باشند.

*وارد کنندگان می توانند خودروهای اقتصادی و زیر 10 هزار یورو و همچنین زیر 20 هزار یورو وارد کنند. بالاخره انها به جای واردات 2 خودروی زیر 10 هزار دلار می توانند یک خودروی زیر 20 هزار دلار وارد کنند و هزینه کمتری بپردازند. آیا برای وارد کنندگان به صرفه هست که فرضاً خودروی 19 هزار یورویی را وارد کنند؟

-این موضوع بستگی به عوامل مختلفی دارد و باید ببینم بازار چه تقاضایی دارد، یعنی باید ببینیم مردم چه خودرویی و با چه شکل و شمایلی را می پسندند. همچنین باید ببینیم حاشیه سود واردات کدام خودروها بیش تر است.
الان نمی شود در مورد این موضوعات صحبت کرد و به همین دلیل تعدادی خودرو از برندهای خارجی باید وارد شده و معرفی شوند. وقتی مردم از مدل های خاصی، استقبال بیش تری کنند از همان مدل ها واردات بیش تری انجام خواهند شد.

 

*این واردات خودرو از کشورهای عربی همسایه شروع می شود یا این که به طور مستقیم از شرکت های تولید کننده وارد می شود؟

-واردات خودرو به صورت انبوه باید از شرکت های تولید کننده انجام شود. این کار هم چند ماه زمان می برد و الان کمتر از 5 ماه، خودرو را تحویل نمی دهند. همان طور که در سال های قبل انجام می شد، برای شروع واردات خودرو می شود از کشورهای همسایه، خودروهای کره ای و ژاپنی را وارد کرد.

*در مورد خودروی «هیوندای ای 10» می گویند که غیر محبوب بوده و خوش فروش نیست و در مورد «هیوندای اکسنت» یا خودروهای شبیه آن می گویند این نوع خودروها محبوب هستند.
آیا در شرایط فعلی، مشتری و خریدار ایرانی مشکل پسند است و می خواهد خودروی بهتر، با سایز بزرگ تر و احتمالاً گران تر خریداری کند؟

-این تمایل وجود دارد چرا که الان مشتری ایرانی خودروی چینی 10 هزار دلاری را با قیمت یک میلیارد و 400 میلیون تومان می خرد. بعد از این که واردات خودرو آزاد شود، مشتری حق انتخاب داشته باشد و تنوع وجود داشته باشد، بحث قیمت هم مطرح می شود.
به هر حال، هر چه قیمت بالاتر برود تقاضا کمتر می شود ولی من فکر می کنم از خودروهای وارداتی تا یک میلیارد تومان، استقبال خوبی خواهد شد.

*تصمیم دولت در مورد خودروهای بالاتر از 10 هزار یورو، این است که استانداردهای 85 گانه سازمان ملی استاندارد ایران را پاس کنند ولی بنا به گفته آقای منطقی معاون وزارت صنعت و معدن، در مورد خودروهای زیر 10 هزار یورو، تعداد 3 استاندارد به صورت تشویقی است.
البته گفته شده که سازمان ملی استاندارد باید در مورد تشویقی بودن و الزامی نبودن رعایت این 3 استاندارد در مورد خودروهای وارداتی، موافقت نشان بدهد. آیا ممکن است بررسی های سازمان ملی استاندارد و تایید خودروهای وارداتی وقت زیادی ببرد؟

-وقتی در یک دوره کوتاه 10 یا 15 روزه، مدارک تعداد زیادی خودرو برای گرفتن تاییدیه به سازمان ملی استاندارد ایران تحویل داده شوند، بررسی سریع آنها یک مقدار دشوار است ولی در سال های قبل، سازمان ملی استاندارد ایران، همین کارها را انجام می داد.
تایید خودروهای وارداتی از نظر استانداردهای ایران، یک فرآیند زمان بر هست ولی اگر مسئولان سازمان استاندارد از تجربیات سال های قبل استفاده کنند، می شود با توجه به فوریت داشتن واردات خودرو، تلاش کنند این کار را به سرعت انجام بدهند.

*نرخ سود بازرگانی قطعی توسط کارگروهی از مقامات دولت تعیین می شود و در ابتدا نرخ سود بازرگانی به طور علی الحساب است. با این وضعیت و مخصوصاً این که عرضه خودروهای وارداتی باید در بورس کالا انجام شود، آیا شرکت های وارد کننده و متقاضی می توانند بررسی کنند که این واردات چقدر سودآور خواهد بود و برای خودشان حساب و کتاب کنند؟

-در اصلاحیه آئین نامه واردات خودرو که در آبان امسال ابلاغ شده، دوباره همین موضوع مطرح شده ولی ما در قانون، چیزی به اسم تعرفه علی الحساب نداریم. کارگروه تعیین تعرفه مشخص است که چه اعضایی دارد. اعضای این کارگروه باید میزان تعرفه را برای سال 1402 تعیین کنند.
به هر حال، ما تعرفه علی الحساب نداریم و من فکر می کنم مجلس باز به این بند از اصلاحیه آئین نامه واردات خودرو ایراد بگیرد و دوباره آئین نامه واردات خودرو اصلاح شود.

*اگر فرضاً هیچ مشکلی پیش نیاید در بهترین حالت، فکر می کنید واردات خودرو عملاً از چه زمانی شروع شده و خودروهای خارجی از چه ماهی وارد کشور می شوند؟

-در بهترین حالت و اگر فقط در حد چند دستگاه خودرو وارد کشور شود، شاید یک ماه تا 45 روز زمان ببرد.

*از کدام کشورها این خودروها وارد می شود؟

-از کشورهای همسایه و این که خودروهای موجود و صفر کیلومتر خریداری شود وگرنه سفارش خودروهای جدید 5 ماه طول می کشد. اگر ما بخواهیم همین ماشین های موجود در کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس و همچنین ترکیه را بخریم و وارد کنیم 45 روز زمان می برد.

 

لینک کوتاه خبر : https://eghtesadkhodro.com/?p=31176